Bıngıldak hakkında bilmedikleriniz!
Kafa kemiklerinin birleşme noktalarının arasındaki bağ dokudan oluşmuş bölgeye denilen 'bıngıldak' hakkında merak ettiklerinizi Memorial Hastanesi'nden Uz.Dr. Selase Koç Sansar cevaplıyor.
Bıngıldak nedir?
Beyin dokusu kendini saran beyin zarları (meninksler) ve
kafatası ile korunur. Kafatası birden fazla kemikten oluşmuştur.
Anne karnındaki dönemde bu kemikler arasında birleştirici hatlar
(suturlar) ve bıngıldak adı verilen baklava dilimi şeklinde
bölgeler vardır. Kısacası bıngıldak kafa kemiklerinin birleşme
noktalarının arasındaki bağ dokudan oluşmuş bölgedir. Doğumdan önce
6 tane olan bıngıldağın genelde doğum öncesi 5 tanesi kapanır.
Doğum sonrası sadece ön bıngıldak mevcuttur.
Bıngıldak neden
oluşur?
Kafa kemikleri arasındaki boşluk bıngıldak bağ dokusundan
oluşur. Üstü saçlı deri ve deri altı yağ dokusu ile kaplıdır.
Bıngıldağın bebekteki işlevi
nedir?
İlk 2 yılda çok hızlı olan beyin büyümesine kafa kemiklerinin
büyümesi uyum sağlayamaz. Bu yüzden kemikler arası birleşme yerleri
(suturalar) ve bıngıldak sayesinde kafa büyür ve beyin dokusuna
zarar gelmez. Kafa içinde gelişebilecek ani basınç ve hacim
değişimlerinde kafa kemikleri esnek olmadığı için genişleyemez.
Bıngıldak sayesinde yan etkiler azalabilir.
Bıngıldağın ne kadar zamanda
kapanması gerekir?
12-18 ay civarında kapanır. Çok nadiren bazı çocuklarda arka
bıngıldakta açıktır, en geç 3 ay içinde kapanmalıdır.Bıngıldağın
erken kapandığı durumlarda genelde suturalar aracılığı ile baş
büyümesi devam etmektedir.Böyle bir durumda sık aralıklarla baş
çevresi ölçülmelidir.
Bıngıldağa dokunmak bebeğin
beynine zarar verir mi?
Çok sert bir darbe almadıkça bıngıldağa dokunmanın bebeğe hiçbir
zararı yoktur. Bıngıldak sanıldığı kadar hassas ve az korunaklı bir
bölge değildir. Çok ağır bir darbe olmadıkça hafif çarpma türü
darbelerde hasar görmez.
Bıngıldakta hangi değişimler
normaldir?
Nefes alıp verme ve ağlama sırasında bıngıldakta şişme
normaldir.
Bıngıldakla ilgili tehlike
sinyali veren durumlar nelerdir?
İshal, kusma gibi vücudun sıvı kaybına neden olan durumlarda
bıngıldakta çökme meydana gelir. Bu sıvı kaybının ciddi olduğunu
gösterir. Bıngıldakta şişme ise menenjit dediğimiz beyin zarı
iltihapları ve kafa içine ait yer kaplayıcı lezyonlarda (tümör
gibi) ve hisrosefali dediğimiz beyin omurilik sıvısının arttığı
durumlarda olur. Mutlaka erken müdahale gerektiren bu durumlarda
çocuklar zaten başka bulgular ile de sağlıksız görünürler, bu
yüzden tamamen sağlıklı olan çocuklarda bu ihtimaller çok
düşüktür.
Bıngıldak nasıl kontrol
edilir?
Kemik doku çok sert bıngıldak daha yumuşak olduğu için baş
bölgesini alından arkaya doğru normalden biraz daha fazla basınçla
okşarsak saçlı deri altında bıngıldak hissedilebilir .Baklava
dilimi gibidir. Yaş ilerledikçe küçülür. Bıngıldağın her aylık
rutin hekim kontrolünde muayenesi yapıldığı için ateş, kusma, ishal
vs gibi başka hastalık bulguları olmadığı sürece aile tarafından
kontrol edilmesine gerek yoktur.