Erken menopozu neler tetikliyor?
Türkiye'de görülme sıklığı her geçen gün giderek artan erken menopozun nedenlerini Neolife Tıp Merkezi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Gonca Saraç anlatıyor.
Türkiye’de görülme sıklığı yüzde 3 olan erken menopozun teşhis edilmesi, menopoz döneminin daha kaliteli geçirilebilmesi için oldukça önemli.
Modern yaşamın olumsuz getirisi olan çevre kirliliğinin artması,
sigara kullanımı, aşırı stres ve diğer faktörler nedeniyle erken
menopozun görülme sıklığı artıyor. Neolife Tıp Merkezi Kadın
Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Gonca Saraç, menopozun 42-58
yaş aralığında görüldüğünü ancak Türkiye yaş ortalamasının 46-48
yaş aralığına düştüğünü belirtiyor.
Menopoz bir hastalık
mı?
Menopozu doğal bir döngü olarak tanımlayan Saraç, kadınların
ömürlerinin yaklaşık 3’te birini kapsayan menopozu bir hastalık
olarak kabul etmemek gerektiğine dikkat çekiyor.
Saraç, “Erken menopoz ise 40 yaşından önce girilen menopozdur.
Yumurtalıkların iki fonksiyonu vardır; östrojen ve yumurta üretmek.
Menopoz östrojen hormonunun bitimiyle ortaya çıkıyor. Ancak yumurta
üretimindeki azalma östrojenin bitmesinden 4-5 yıl önce başlıyor.
Üreme sistemini etkileyen fonksiyonel bozukluklarda (endometriozis,
polikistik over sendromu, üreme organlarının kanseri) normalden
daha genç yaşlarda menopoz görülebiliyor. Bu bozukluklar, sıklıkla
menopoz sürecini hızlandırabiliyor ve menopozla birlikte yaşanan
fiziksel ve duygusal sağlık sorunları artabiliyor.
Erken menopozun diğer nedenleri arasında sigara, obezite, ırksal
ve etnik faktörler, hastalıklar, kemoterapi, radyasyon, rahim
ve/veya her iki yumurtalığın cerrahi olarak çıkarılması
sayılabilir. Rahmi alınmış ancak yumurtalıkları bırakılmış
kadınlarda adet kanamaları kesilse de, yumurtalıklar çalıştığı
sürece menopoza ait şikayetler görülmüyor. Bu kadınlarda menopoz,
normalde olacağı yaştan, ortalama 3,7 yıl önce geriye geliyor.
Yumurtalıkların alınması durumunda ise (rahim bırakılmış olsa da)
yaş ne kadar genç olursa olsun cerrahi menopoz gerçekleşiyor”
diyor.
Menopozda takip
önemli!
- Kanser tarama testleri ile riskler takip
edilmeli.
- 65 yaşa kadar rahim ağzı kanser taraması – smear
testi yaptırılmalı.
- Meme muayenesi, mamografi ve meme ultrasonu ile
memedeki değişiklikler yıllık olarak izlenmeli.
- Rahim ve yumurtalıklar ultrason ile kontrol
edilmeli.
- Kemik yoğunluğu ölçülmeli.
- Menopozla eş zamanlı ortaya çıkan bazı
bozukluklar (şeker, kolesterol, tiroid hormonları vb.) kan testleri
ile araştırılmalı.