Çocuğunuzun bakış açısı sizinkinden farklı!
Çocuk ve ergen ve aile terapisti Uzm.Psk. Gamze Eser, tüm anne babalara kılavuz olabilecek bir konuya değinerek 'Çocuklar Ne İster'? başlıklı yazıyı kaleme aldı.
Her çocuğun değişiklere uyum sağlama düzeyi eşit değildir. Bu
nedenle; yeni bir okula başladığında, yeni bir eve ya da kente
taşındığınızda uyum sağlaması için ona destek olmalı, bocalamasına
anlayış göstermelisiniz.
Kendilerini arkadaşlarıyla ya da yetişkinlerle kıyaslayıp eksik
hissedebilirler. Çok iyi yaptıkları işlerden bahsederek, sizin de
çocukluğunuzda onun gibi olduğunuzu ve zamanla, öğrenerek,
deneyimleyerek geliştiğinizi anlatarak destek verebilirsiniz.
Çocuklar dünyanın merkezinde olduklarını düşünürler. Onlara
paylaşmanın, yardımseverliğin verdiği hazzı tattırarak,
davranışlarınızla rol model olarak yardımcı olabilirsiniz.
Bazı çocuklar duygularını ifade etmekten çekinebilirler. Özellikle
konuşma bozukluğu olan çocuklarda bu durum yaygındır. Mantığa
dayalı konularda kendilerini ifade etmekte sorun yaşamazlarken iş
duygulara gelince kekelemeye başlayabilirler. “Ne hissettin?” diye
sormanız, cevabını verirken ona yardımcı olmanız terapi etkisi
yaratacaktır.
Bazı çocuklar yaptıkları şeyleri beğenmezler. Sizin beğenmenize
de şaşırırlar. Her işlerine siz koşturuyor, kendi başlarına
yapabileceklerini siz yapıyorsanız tek başlarına yeterli
olamayacaklarına dair bir inanış edinirler. Başarma duygusunu
tatmalarına izin verin.
Çocukların rol model aldıkları kişiler otoriter bir
yapıya sahipse; “hayır,” demeyi öğrenemezler.
Hükmedilmesinden hoşlanır ve önceliği başkalarına tanımayı
tercih ederler. İstemedikleri bir şeyi yapmaya zorlamazsanız,
reddetme haklarının olduğunu hatırlatırsanız bu sorunu
aşabilirsiniz.
Hayal güçleri küçük yalanlar söylemelerine yol açabilir.
Söylediklerine kendileri de inandığı için onları suçlamak
gereksizdir. Bunun yerine anlattıkları üzerinde konuşup hem hayal
gücü için onu övebilir, hem de gerçeklerle yüzleşmesini
sağlayabilirsiniz. Çocuğunuzun dürüst olmasını istiyorsanız onun
yanında asla yalan söylememelisiniz.
Bazı çocuklar yeterince sevilmedikleri için kendilerini değersiz
hissederler. Ya sevgi dilenirler ya da aşırı verici olarak ilgiyi
üzerlerine çekmeye çalışırlar. Koşulsuz sevginizi göstermeniz bu
sorunun çözümü için tek yoldur.
Aile içi şiddete maruz kalan ya da şahit olan çocuklar güven
sorunu yaşarlar. Hem kendilerine hem de diğerlerine güvenmezler.
Dış etmenleri ortadan kaldırmadığınız, sevgi dolu, içinde şiddet
olmayan bir yuvada büyümesini sağlamadığınız sürece güvensizlik
duygusundan kurtulmaları mümkün değildir.
Çocukların anne ya da babaları gibi olma istekleri doğaldır. Ancak
kendi fikirlerini ortaya çıkarmaktan kaçınıyorlarsa, rol model
aldıklarının izlediği yolu alternatifsiz kabul ediyorlarsa
kişilikleri gelişemez. Onlara kendi fikirlerini sormak, zevk
aldıkları konulardan bahsederek bu yönde mesleklerin de olduğunu
anlatmak ufuklarını genişletecektir.
Çocuklar doğaları gereği sabırsızdırlar. Beklemeyi, diğer
insanların haklarına saygılı olmayı sizin davranışlarınızdan
öğrenirler. Siz sabretmeyi biliyorsanız, sıra beklerken
başkalarının önüne geçmiyorsanız öğrenmeleri kolay olacaktır.
Son olarak; çocuklarınız sizden gördükleriyle öğrenirler
duyduklarıyla değil. Eylemlerinizle söylemleriniz tutarlıysa,
koşulsuz sevebiliyorsanız, dürüstseniz, kendinize güveniyorsanız,
başkalarının haklarına saygı gösteriyor, kendi hakkınızı aramayı
biliyorsanız, yeri geldiğinde “hayır,” demeyi başarabiliyorsanız
harika çocuklar yetiştireceğinize kuşkunuz olmasın.
Uzm.Psk.Gamze Eser 2015