Doğumda anestezinizi nasıl alırdınız?
Normal doğum da yapsanız, sezaryen de yapsanız günümüzde 'anestezi' anne için kaçınılmaz bir 'rahatlatma' yöntemi. Peki ama nasıl bir anestezi?
Doğal doğumlarda anestezi tercih edilmese de, günümüzde
ağrıların azaltılmasına yönelik bir girişimin yapılmaması
düşünülemez.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Opr. Dr. Hüseyin Mutlu'ya göre,
ideal bir anestezi ağrıyı kısa sürede kesmeli, istenen süre devam
etmeli ve bebeğe zarar vermemeli.
Doğum esnasında kullanılan anestezi şekilleri
şunlardır:
Lokal
anestezi
Nasıl uygulanır: Vajinal doğum zamanı geldiğinde,
gerekli bölgesel temizlik ve antibakteriyel solüsyonlar sürüldükten
sonra, vajina çıkışında sağ yan veya orta, hatta enjeksiyon
şeklinde yapılan anestezidir.
Neden yapılır: Buradaki amaç, bölgede işlev gören
sinirleri duyarsızlaştırmak ve 'epizyotemi' denen 'kesim' işlemi
sırasında ve sonrasında dikiş atılırken annenin ağrı duymasını
engellemektir.
Sıklıkla uygulanan bir yöntemdir. Bazen, 'epizyotemi'
yapılmayacaksa da uygulanır. Çünkü bebeğin başı her doğum
kasılmasıyla vajina duvarlarını zorlarken annenin ağrı duymasını
azaltır ve bebeğin çıkışını kolaylaştırır.
Yan etkileri nelerdir: Nadiren anestezinin
yetersiz olması ve o bölgede ödem ve şişlik.
Epidural
anestezi
Nasıl uygulanır: Omiriliği saran ve 'dura' adı
verilen kılıfın dışındaki boşluğa yapılan işlemdir. Uygulama
doğumun herhangi bir evresinde yapılabilir. Fakat ilacın verilip
ağrının kesilebilmesi için rahimin 4 - 5 santim açıklığa ulaşması,
yani doğumun aktif fazında olması gereklidir.
Neden yapılır: Erken zamanda yapılırsa doğum
ağrılarının durmasına neden olur. Etkisi nispeten uzundur ve 5-6
saat kadar devam edebilir.
Spinal
anestezi
Nasıl uygulanır: Omurilik kanalına anestezik
ilacın verilmesi ile yapılan anestezi şeklidir. Ağrıyı yok edici
özelliği 5-10 dakika gibi kısa sürede başlar ve etkisi 2 saat kadar
sürer.
Neden yapılır: Bu iki bölgesel anestezinin
beraber uygulandığı durumlarda, yani kombine bölgesel anestezide
hem ağrı çabuk kaybolur ve etkisi nispeten daha uzun sürer.
Yan etkileri: Spinal anestezinin en önemli etkisi ani tansiyon düşmesidir. Bu durum, annedeki tansiyon düşmesi ile beraber bebeğin de sıkıntıya düşmesine neden olabilir. Bu nedenle, spinal anestezi öncesi anneye damardan serumla takviye yapıldıktan sonra uygulanması riski azaltır.
Genel
anestezi
Nasıl uygulanır: Hastanın bilincinin kaybolup,
derin uykuya daldığı anestezi şeklidir. Anestezi olacak annenin en
çok endişelendiği durum bebeğinin anesteziden etkilenmesidir.
Özellikle sezaryen esnasında verilen genel anestezide, anne
uyuduktan 3 - 5 dakika içinde hazırlıkları takiben karın açılıp
bebek alınır ve anesteziden etkilenmez. Bebek doğduktan sonra ise
anestezinin devamı normal operasyonlardaki gibidir.
Neden yapılır: Özellikle, sezaryen doğumlarında ve
vajinal doğumdan sonra meydana gelen komplikasyonların tedavisinde
kullanılır.
Yan etkileri: Sezaryende, özellikle spinal ve epidural anestezide
ağrı duyulmaz, ama gerilmeyle meydana gelen ağrıları ortadan
kaldıramadığından karın iç zarı gerilirken hasta ağrı
hissedebilir.
Sedasyon
Nasıl uygulanır: Damardan verilen sakinleştirici
ilaçlarla yapılan anestezidir.
Neden yapılır: Özellikle plasentanın çıkmadığı ve
elle alınacağı durumlarda, dikiş atılırken hastanın rahat etmesi
için sedasyon kullanılabilir. Günümüzde pek kullanılmasa da, yan ve
çapraz bebek duruşlarda bebeği doğum yoluna çevirerek vajinal
doğumu sağlamak için uygun bir anestezi şeklidir.