Akciğer kanseri nasıl erken teşhis edilebilir 40 yaşından sonra kontrol şart!
Akciğer kanserinde erken teşhisin önemi ne? Akciğer kanserine yakalanma riski atıyor! Kanser olduğunu öğrenen biri ve erken teşhis için bunlara dikkat!
Dünyada ve ülkemizde sıklıkla görülen hastalıklardan biridir. Uzmanlar akciğer kanseri hastalığına yakalananların psikolojik desteğin erken tanı kadar önemli olduğunu vurguluyor. Akciğer kanserine yakalanan veya erken teşhiş için dikkat edilmesi gereken bu noktaların hemen hemen herkesin ciddiye alması gerekmetedir. Dünyada ve Türkiye’de akciğer kanseri görülme oranlarına değinen Şişli Kolan Hastanesinden Göğüs Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Özkan Demirhan,” Dünya nüfusunun artışına ve nüfustaki yaşlanmaya bağlı olarak 2025 yılında 20 milyona yakın yeni kanser vakası olacağı belirtilmiştir.
Ülkemizde yaklaşık her yıl 160 bin yeni kanser tanısı
konulmaktadır. Bu gidişle de 2023 yılında 400 binlere kadar
çıkabileceği bildirilmekte. Ülkemizde hem erkeklerde hem de
kadınlarda kanserden ölümler kalp damar sistemi hastalıklarından
sonra ikinci sırada görülmektedir. Akciğer kanseri en sık görülen
kanserlerden biri olup, kansere bağlı ölüm nedenleri arasında ilk
sırada yer almaktadır. 20’inci yüzyılın başlarında nadir bir
hastalık iken, 1950’lerden itibaren, özellikle tütün ve tütün
ürünlerinin kullanımının artması ile beraber tüm dünyada önemli bir
hastalık haline gelmiştir.” dedi.
AİLEDE 1. DERECEDEN AKCİĞER KANSERİ OLANLAR DİKKAT!
Genetik geçişin önemine vurgu yapan Demirhan, ”Ailede birinci
dereceden kişilerde akciğer kanseri hikayesi olanların, akciğer
kanserine yakalanma riski normal kişilere göre 2 kat artmaktadır.
Birinci derece yakınlarında akciğer kanseri bulunan hiç sigara
içmemiş kişilerde, akciğer kanseri gelişme riski ailesinde akciğer
kanseri bulunmayan kişilere göre 2,7 kat artmaktadır.
10-20 yıldır sigara kullananlar 40 yaşından sonra
kontrollerini aksatmamalı.
Erken teşhis diğer kanser türlerinde olduğu gibi akciğer kanserinde
de büyük önem taşıyor. Akciğer kanserini erken evrede yakalamak
için Checkup sayısını arttırmak, akciğer filmleri ve düşük doz
tomografiler önemli rol oynuyor. Özellikle 10-20 yıldır sigara
kullanan 40 yaş üstü kişiler, ailesinde akciğer kanseri hikayesi
olanlar düzenli olarak hekim kontrolünde olmak zorundalar. Risk
altında oldukları için bu kişiler tomografi çektirmelidir.
Eğer lezyon tespit edilirse çok iyi ve dikkatli
değerlendirilmeli takip gerektiren lezyon ise 3 veya 6-12 aylık
takipler yapılmalı. Ama düşük doz tomografi olması büyük önem
taşıyor çünkü hastalar radyasyona maruz kalıyor. Çünkü tomografi
ilaçsız çekilse bile hasta radyasyona maruz kalır. Erken
tanıda bize yol gösteren uluslararası bir formül vardır bu yöntem
yüzde 100 olmasa da bizlere bir fikir vermektedir. Filmde patoloji
saptandığı zaman sigara içimi ve yaş durumu da göz önünde
bulundurulur. Sıkıntılı durumları erken tespit etmek için PET CT de
önerilebilir. Lezyon tanısı için biyopsiye kadar giden bir sürece
de gidebilir eğer ameliyata uygunsa mutlaka cerrahi tedavi tercih
edilmelidir.
Akciğer kanseri olduğunu öğrenen kişiye psikolojik destek
büyük önem taşıyor.
İnsanın akciğer kanseri olduğunu öğrenmesi travmatik bir durum.
Öncelikle bu travmayı atlatması lazım. Ailesinden, yakınlarından
gerekirse uzmandan psikolojik destek alması lazım. Her türlü destek
çok önemli ama kişinin bu sorununu mutlaka ailesi ile paylaşmasını
öneririm. Ondan sonraki süreç bu hastalıktan nasıl kurtulabilirimi
bulmak. Tedavi seçeneklerini araştırmaktır. Akciger kanserinde
tedavi yöntemlerinde ameliyat oranları yüzde 15-20 gibi.
HASTANIN VAKİT KAYBETMEMESİ GEREK!
Akciğer kanseri tanısı konmuş hastaların çoğu yaygın metastaz olunca göğüs cerrahisine başvuramıyor. Bu yüzden hızlıca vakit kaybetmeden bu hastalığın vücuda yayılıp yayılmadığına bakmak lazım. Onun tarama yöntemleri var. PET CT, beyin MR, gerekirse kemik MR'ları ya da vücudun başka bir yerlerinin MR' larını çekmek gerekir. Bu taramaları yapıp hastanın vakit kaybetmeden eğer ameliyata uygunsa ameliyat seçeneği değerlendirilmeli eğer ameliyata uygun değilse diğer tedavi seçeneklerine bir an önce başlanmalı. Kişinin bu süreçte vakit kaybetmemesi çok önemli.
En geç 15-20 gün içinde tedavilerin başlanması hastanın yasam kalitesi ve tedavi başarısı açısından önem taşıyor. Erken tanı için ise özellikle ailede hikayesi olanlar sigara içen ya da içmeyen mutlaka rutin taramalarını yaptırmayı atlamamalılar. Akciğerde lezyon çıkması durumunda da göğüs cerrahisine de başvurmak gerektiğini unutmamalılar. Tedavilerde ise ileri evre akciğer kanseri tespit edilmiş olsa dahi multidisiplinet tedavi yaklaşımı ile uygun hastalar cerrahi tedaviye aday olabiliyor. Öte yandan erken evrede tespit edilen hastalarda ilk seçenek her zaman cerrahi tedavidir.