Koku alma sistemimiz nasıl çalışıyor? Kokuyu almak için üç basamaklı bir sistem vardır. Bunlardan birisi burnumuzun tepe noktasında yer alan koku alanıdır. Her iki burun deliğinde yaklaşık 1.5 santimetrekarelik bir alanı oluşturur. Koku molekülleri ile koku algılayıcı hücreler bu alanda etkileşime uğrar ve elektriksel bir aktivite oluşur. Daha sonra bu elektriksel sinyal ile beyindeki koku soğancığına ulaşır.
11 2
3 aşamalı sistem Koku duyusu dışında diğer tüm duyular beyinle ilgili merkezlere gitmeden önce talamus adını verdiğimiz bölgeye uğrarlar. Fakat koku duyusunda talamus yerine ön işleme merkezi gören yer koku soğancığıdır. Koku soğancığında kokunun ön işlem merkezi gerçekleştikten sonra, ilgili koku merkezine koku sinyali gider ve koku duyusunun algılanması gerçekleşmiş olur. Koku duyusunun gerçekleşmesi için bu üç basamaklı sistemin sağlam olması gerekir. Koku duyusunu değerlendirirken de bu 3 sistemin tek tek ele alınması şarttır.
11 3
Koku almamızın bize faydası ne? Bir kere dış dünyadaki tehlikelere karşı uyarıları erken alırız. Duman, gaz kaçağı, zehirli maddelere maruziyet esnasında bir erken uyarı sistemi gibi çalışır koku duyusu. Bunun dışında yemeklerden lezzet alırız. Beslenmemizi daha keyifli düzenleriz. Etrafımızda karşı cinsin kokusunu alarak seksüel ilişkilerimizi düzenleme konusunda sinyal alırız. Kendi kişisel hijyenimiz hakkında bize her an bilgi verir koku duyumuz. Eğer koku duyumuzu kaybedersek tüm bu durumlarda yaşam kalitemizde ciddi oranda bir azalma meydana gelecektir.
11 4
Koku alma bozukluğu nasıl teşhis ediliyor? Koku alma bozukluğu en iyi koku alma testiyle değerlendirilir. Bunun için yapılması gereken testin bir koku laboratuvarında yapılmasıdır. Bu testte Türk toplumuna uygun kokular hastaya koklatılır ve koku laboratuvarında ölçüm yapılır. Bunlar hastanın cevabına göre şekillenen koku testleridir. Bir de hastanın cevabından bağımsız olarak, koklama aktivasyonuyla yaptığı anda oluşan elektriksel sinyalleriyle yapılan testler vardır.
11 5