Adım adım tuvalet eğitimi

Çocuklar ortalama 18-36 aylar arasında tuvalet eğitimine hazır hale gelirler. Bu süreç çocuktan çocuğa, çocuğun gelişimine göre farklılık gösterebilir. Lütfen çocuğunuzu bu süreçte bir başka çocukla kıyaslamayın. Eğitime hazır olduğuna dair bir işaret vermiyorsa zorla başlamayın. Bol bol sabırlı olun, unutmayın vereceğiniz eğitim çocuğunuzun kişiliğini de etkileyecek.

Tuvalet eğitimine başlamadan önce nelere dikkat etmeli?

Öncelikle tuvalet eğitiminin çocuk için önemli olan hastalık, ev değişimi, yeni kardeş olması, memeden kesme gibi dönemlerle aynı zamana denk gelmemesi gerekir. Çocuklar aynı anda iki büyük değişikliği kaldırmakta zorlanabilir bu da her iki değişiklik için de olumsuz sonuç almanıza sebep olabilir. Dışkısı bu dönemde bir çocuk için çok kıymetlidir; çünkü çocuk onu vücudunun bir parçası olarak düşünür. Dışkısını tuvalete yapınca sanki bir parçası kopmuş gibi hissedebilir ve
endişelenebilir. Bu nedenle bezi yeni çıkan bir çocuk istemli olarak dışkısını normalden uzun süre tutabilir ve bu da dışkısının sertleşmesine ve ağrılı dışkı yapmasına neden olabilir. Ağrı ve korku duygusu bir kez başladığında bu durumu normale çevirmek için çocuğa ağrıyı unutturmak gereklidir. Eğitim sürecinde çocuğunuzun beslenmesine özen göstermeli, mümkün olduğunca kabız olmasının önüne geçecek gıdalar almasını sağlanmanız da çok önemlidir. Tuvalet eğitimine başlamadan önce çocuğunuzu psikolojik olarak sürece hazırlanmanız gerekir.

Hazır olduğuna dair işaretler vermediği sürece zorla tuvalet eğitimi vermeye çalışmak doğru değildir ve başarı şansınız yoktur. Yine eğitime başlamadan önce çocuğunuzu gözlemleyerek tuvaletini yaptığı zaman ve sıklıkları not etmelisiniz. (Örn; yemekten 20 dk sonra, günde … kez vb). Bu çizelge tuvalet eğitimi esnasında çok işinize yarayacak. Tuvalet eğitimine başlangıçta çocuğunuzun hazır olmasının yanı sıra sizin de kendinizi hazır hissetmeniz önemlidir. Bu süreç çok kolay olup bir haftada tamamlanabileceği gibi bazen tahmin edilenden uzun sürebilir, çocuğunuz alışma sürecinde sıklıkla altına kaçırabilir,geceleri çocuğu sık sık tuvalete kaldırmanız gerekebilir.

Bunları göze alarak sabredebileceğinize inandığınız bir dönemde başlamanız doğru olacaktır. Eğitime başlandıktan sonra çocuğun altını tekrar bezlememeli, kolay giyip çıkarabileceği kıyafetler tercih edilmeli, mümkünse dışarı gezmeleri bir süre ertelenmeli ve uyurken idrar kaçırması göz önünde bulundurularak yatağı için önlem almanız gerekir.

Ne zaman ve nasıl başlanmalı?

Tuvalet eğitimine başlangıcın 18. Ay olarak kabul edilmesinin nedeni çocukların ortalama 18 aylıktan itibaren, bağırsak ve mesane için gerekli olan kas kontrolünü sağlayabilecek yeterliğe ulaşmasıdır. Fakat çocukların idrar keseleri 20-21. aylardan önce daha sık boşalır, yani kontrol etmeleri güçtür. Bu dönem bazı çocuklarda 24. aya kadar uzayabilir. Bu nedenle bu süreci tuvalet eğitimine hazırlık aşaması olarak değerlendirmek daha doğru olur.

Çocuğunuzu tuvalet eğitimine nasıl hazırlayabilirsiniz?

Tuvaleti tanıtarak işe başlayabilirsiniz. Öncelikle onunla birlikte tuvalete gitmeli, klozetin,sifonun ne işe yaradığını, tuvalet kâğıdının nasıl kullanıldığını çocuğunuza anlatmalısınız.Hatta çocuklar sifon düğmesine basmaktan keyif alırlar. Bu nedenle sifona kendilerinin basmasına teşvik edebilirsiniz.Birlikte, tuvalet eğitimini anlatan kitaplar okuyabilirsiniz. Kitapların, çocuk gelişimine katkıları düşünülenin de ötesinde. Tuvalet eğitimine hazırlık sürecinde de kitaplar sizin en büyük destekçiniz olacak. Bol resimli, karmaşık olmayan, net anlatımı olan kitaplar tercih
etmeniz ve birlikte okumanız işinizi kolaylaştıracak. Oyun içerisinde çocuğunuzun oyuncaklarını tuvalete götürebilirsiniz. Çocuklar gerçek hayata oyunlarında hazırlanırlar. Oyun bir çocuğun en önemli işidir. Oyunlarınızda tuvalet eğitimine
değinmeniz çocuğunuzun bu fikre alışması ve içselleştirmesi adına size yardımcı olacak.

Aile bireyleri olarak tuvalete gideceğinizi sesli dile getirebilirsiniz. “ Tuvaletim geldi, tuvalete gidip, yapıp geleceğim.” Gibi. Bu durum da çocuğun tuvaleti normalleştirmesi için faydalı olacaktır.

Peki çocuğunuzun tuvalet eğitimine hazır olduğunu nereden anlayacaksınız?

Öncelikle şu sorulara cevap arayacağız;
Çocuğun;

Tuvalet ihtiyacını söyleyebilecek düzeyde dil gelişimi var mı?

Tuvalete oturup kalkacağı düzeyde motor kas gelişimi var mı?

Tuvaleti geldiğini hissederek bir köşeye veya koltuk arkasına vb çömeliyor mu?

Bezinden ve bezinin kokusundan rahatsız oluyor mu?

 Gün içinde en az 2 saat bezinin kuru kaldığı oluyor mu?

 Kuru uyandığı sabahlar oluyor mu?

Lütfen bu kontrol için sabahı beklemeyin. Çocuk tuvalet eğitimi için birçok hazır oluş işaretini gösteriyorsa, gece boyu altı da kuru kalıyor fakat sabaha karşı tüm tuvaletini birden yapıyor olma olasılığı çok yüksek. O nedenle sabah 4 – 5 gibi kontrol etmeniz daha doğru.

Tuvalete hazırlık aşamasında yaptıklarınıza olumlu tepki veriyor mu?

Hazır olduğuna dair işaretler tamamsa başlayabilirsiniz.Çocuğunuza uygun, onun seçeceği bir çocuk tuvaleti, lazımlık alın. Bu sürecinizi kolaylaştırabilir. Bazı çocuklar hemen klozete oturmak istemeyebiliyor, hatta korkabiliyorlar. Lazımlık, geçiş için iyi bir araç. Öncelikle çocuğunuza bu aracı nasıl kullanacağını anlatın,
oyuncak bebeklerini oturtun ve kendisinin de öncelikle kıyafetleriyle oturup deneyimlemesini sağlayın. Eğer olumlu sonuç alıyorsanız kıyafetlerini çıkartarak oturmasına teşvik edebilirsiniz. İlk deneyimi çok önemli, bu noktada lazımlığın çocuğu ürpertecek derecede soğuk olmamasına özen gösterin. Çocuğun ilk oturduğunda tuvaletini yapıp kalkmasını beklemeyin. Bu konuda çocuğunuza baskı yapmayın. Hoşgörü ile yaklaşın. Bu süreci olumlu atlattıktan ve alıştıktan sonra klozete yerleştireceğiniz çocuğu aparatla tuvalete oturtmayı deneyebilir, ayağı boşlukta kalmaması için ayağının altına merdiven vb bir destek
koyabilirsiniz.

Çocuğunuzun tuvalet eğitimi almış ve çocuk tuvaleti kullanan diğer çocuklarla vakit geçirmesine fırsat tanıyın, akran çeşitliliği mucizeler yaratabilir. Çocuğunuz evde uyanıkken, dışarı çıkarken veya uyurken giydirip çıkarması daha kolay
kıyafetler tercih edebilirsiniz.

Süreçte dışarı çıktığınız zamanlarda çocuğunuz her zaman tuvalete yetişemeyebilir Tedbir amaçlı çantanıza daha fazla kıyafet koyarak önlem alabilirsiniz. Ve son olarak… Daha önce de bahsettiğim gibi bu süreç sabrınızı zorlayacak bir süreç de olabilir. Bu süreçte çocukla inatlaşmamalısınız. Altına kaçırdığı zamanlarda sert bir tavır sergilemek yerine korkmasına gerek olmadığını, bunun ilk başta herkesin başına gelen normal bir şey olduğunu, zamanla onun da kontrol sağlayacağını güzellikle anlatmanız onun da bu süreci daha rahat atlatmasını sağlayacaktır.

"Sitemizde köşe yazarı olarak yazı yazan tüm yazarlarımız yazdıkları yazı ve görüşlerden tamamıyla kendileri sorumludur. Köşe yazarlarının yazılarından dolayı İnternethaber Yayıncılık AŞ. (elmaelma.com) hiçbir şekilde yasal sorumluluk kabul etmemektedir."